Câu đối Tết thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống từ ngàn xưa

Câu đối ngày tết là một trong những tập tục văn hóa dân tộc  mang ý nghĩa đối với người Việt Nam. Đó là một tập quán có từ ngàn xưa thời vua Hùng dựng nước được gìn giữ và lưu truyền đến ngày nay. Thói quen trao nhau những câu đối tết của người Việt thể hiện sự kính trọng, nhớ ơn và cầu chúc mọi điều tốt đẹp trong năm mới. Trong chuyên đề hôm nay đồ gỗ Dũng Thanh sẽ cùng nhau điểm qua những câu đối hay ngày tết để xem nội dung ý nghĩa như thế nào nhé ? 

Câu đối Tết là gì?

Khi đề cập đến câu đối trong nền văn học dân gian chúng ta sẽ tìm thấy nhiều thể loại câu đối mừng, câu đối thờ, câu đối trào phúng… Điển hình như sản phẩm câu đối khảm ốc đỏ của làng nghề Hải Minh là một dạng câu đối thờ mang nhiều ý nghĩa tâm linh tương thông. 

Câu đối Tết là một dạng thơ văn ngắn nhưng đầy đủ ý tứ những lời chúc may mắn, tốt đẹp trong năm mới của người thân, bạn bè trao nhau. Đây là một thể loại văn biền ngẫu có hai vế đối nhau khởi nguồn từ đào phù. Chúng thể hiện được suy nghĩ, tâm tư, tình cảm đến người khác một cách tế nhị và sâu sắc. 

Có lẽ do câu đối Tết có nguồn gốc từ Trung Quốc nên thời kỳ đầu câu đối Tết Nguyên Đán thường được viết bằng chữ Hán theo lối thư pháp. Nhưng dần về sau này khi đất nước phát triển hiện đại hoá thì câu đối chúc tết hay lại có dạng chữ Quốc ngữ nhưng vẫn giữ lối viết rồng bay phượng múa của thư pháp. 

Hình thức và nội dung của những câu đối tết hay nhất

Một câu đối tết hay tuân thủ quy luật gieo vần, lượng từ, ý nghĩa và thanh sử dụng thể thơ ngũ ngôn hay thất ngôn và quy luật bằng trắc của câu thực và câu luận. Trong nền văn hóa dân gian Việt Nam, câu đối Tết rất quen thuộc với mỗi người con dù đang sinh sống, làm ăn ở đâu cũng đều nhớ đến quê hương qua hình ảnh những câu đối trong dịp Tết đến Xuân về. 

Họ thuộc nằm lòng những câu đối chúc Tết nhưng không biết đó là những câu văn biền ngẫu có câu từ, đối âm và đối vần theo chủ đề mừng năm mới, mừng Tết Nguyên Đán. Mỗi độ xuân về, bạn cảm thấy lòng hân hoan, vui sướng khi nhìn thấy cảnh nhà nhà, người người treo câu đối Xuân hay trên các cành hoa mai, hoa đào trước sân, trên cửa chính hay trên bàn thờ ông bà tổ tiên. Điểm đặc biệt ấn tượng là câu đối tết hay và ý nghĩa được viết theo kiểu thư pháp bằng mực tàu đen trên nền giấy hồng điều. Nhiều ông đồ còn khéo tay vẽ hình ảnh hoa đào, hoa mai, chim én, cảnh gia đình sum họp…

Ý nghĩa câu đối Tết thiêng liêng và trân trọng

Đây là những câu đối được treo trong nhà vào đêm Giao thừa, ngày Tết con cháu sum vầy cùng bánh chưng, bánh tét đem lại cảnh sắc mùa xuân tuyệt vời. Người Việt Nam thường trao nhau món quà ngày đầu năm là các câu đối ngày Tết để tình nghĩa thêm sắc son và gắn bó. Câu đối chúc mừng năm mới còn thể hiện khát vọng, sự động viên to lớn để con người mạnh mẽ vươn lên một tầm cao mới. 

Theo quan niệm dân gian, những câu đối ngày Tết giúp xua đuổi tà khí ma mị, cầu mong một năm yên ổn không có thiên tai, dịch bệnh. Hơn thế nữa, việc treo câu đối xuân còn thể hiện được sự thông minh, trí tuệ của những người Việt Nam.  

Những câu đối tết hay quen thuộc và dễ nhớ như 

"Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ

Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh".

Hoặc câu đối hay ngày tết đem hình ảnh hoa mai hoa đào khoe sắc thắm 

"Mai vàng nở rộ mừng năm mới. 

Đào hồng khoe sắc đón xuân sang". 

Những câu đối chúc Tết còn thể hiện niềm mong ước đầu năm đạt nhiều tài lộc cho công danh sự nghiệp thịnh vượng, mừng Đảng mừng Xuân với âm điệu ngọt ngào. 

"Cội vững, cành xanh, đất nước tưng bừng muôn cảnh Tết

Trời quang, mây tạnh, non sông phơi phới vạn tình xuân".

Câu đối tết 2022 ngày nay được sản xuất bằng phương pháp hiện đại như mạ vàng từng chữ in trên vải đỏ tuy đẹp nhưng đã đánh mất không ít tính linh thiêng của những câu đối Tết truyền thống viết tay bằng mực tàu giấy đỏ trên phố của những ông đồ già. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cảm nhận không khí đầm ấm, vui vầy của những ngày Tết cổ truyền qua những lời chúc tốt đẹp của câu đối Tết của người thân, bạn bè trao nhau trong những ngày đầu năm. 

Xem thêm : Giúp bạn chọn kích thước hoành phi câu đối đúng phong thủy

Liên hệ với chúng tôi :

Địa chỉ: Đường 2, Làng nghề 1 Hải Minh, Hải Hậu, Nam Định

Hotline: 0812999333 - 0812959333

Email: mynghedungthanh@gmail.com